Η Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα-Το νόημα της επετείου στο παρόν

της Αγάθης-Ρόζας Βρεττού

21 Μαΐου 1864-21 Μαΐου 2024. Εκατόν εξήντα χρόνια ιστορικής μνήμης από το δεύτερο, μετά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, μεγάλο γεγονός της ιστορίας του Ελληνικού Έθνους κατά τον 19^ο αιώνα. Η Ένωση της Επτανήσου με την Ελλάδα, στις 21 Μαΐου του 1864, και το τέλος των κατακτήσεων των νησιών, (με τελευταία την περίοδο της Αγγλοκρατίας 1815-1864), σηματοδοτεί επιπλέον και μια σημαντική σελίδα της ευρωπαϊκής ιστορίας. Γιατί τα Επτάνησα  γνώρισαν πολλούς και διαφορετικούς κατακτητές από τον ευρωπαϊκό χώρο, ταυτόχρονα όμως και τη δυναμική κίνηση των φιλελεύθερων ευρωπαϊκών ιδεών, που πυροδότησαν μακράς διάρκειας αγώνες και  λαϊκά απελευθερωτικά κινήματα. Χαρακτηριστικό τους είναι η ιδεολογική συνάντηση της απελευθέρωσης από τους ξένους κατακτητές με τον κοινωνικό χαρακτήρα αυτών των λαϊκών κινημάτων, που εκφράστηκαν έντονα από τον Επτανησιακό ριζοσπαστισμό (1848-1864). Με επικεφαλής τους Κεφαλλονίτες Ιωσήφ Μομφεράτο και Ηλία Ζερβό, τέθηκαν στο Ιόνιο Κοινοβούλιο τα αιτήματα για ανεξαρτησία, λαϊκή κυριαρχία, κοινωνική δικαιοσύνη και Ένωση των Επτανήσων με τη Μητέρα Ελλάδα. Αλλά και η μορφοποίηση ενός πρώιμου σοσιαλισμού φαίνεται να συνδέεται με τις πολιτικές και φιλοσοφικές ιδέες που γεννήθηκαν στην Επτάνησο τον 19^ο αιώνα.

Για την ιδιαίτερη πατρίδα μου τη Λευκάδα, αναφέρω ενδεικτικά τη λαϊκή εξέγερση του 1819 εναντίον των Άγγλων. Και τον εκφραστή του επικού πνεύματος της τοπικής ιστορίας και των αγώνων για την Ένωση, τον ποιητή Αριστοτέλη Βαλαωρίτη. Πρόκειται για τον ποιητή που έθεσε όχι μόνο την τέχνη του στην υπηρεσία των εθνικών αγώνων αλλά και τον ίδιο του τον εαυτό, σε μιαν απαράμιλλη ενότητα μαχόμενου ποιητή: έτσι, όπως ο ίδιος το εκφράζει σε μία από τις επιστολές του: «ο αληθής ποιητής της νέας Ελλάδος άλλο τι πρέπει να επιδιώκη παρά χειροκροτήματα και επαίνους. Η νέα ελληνική ποίησις είναι κατ’εμέ άρτος επιούσιος , ου μην αλλά και πολιτικόν πρόγραμμα δια την Ελλάδα».

Η ιστορία δεν παρέρχεται. Οι μέρες που ζούμε καθημερινά μας συνδέουν με το παρελθόν, οι τόποι και οι άνθρωποι ανασταίνονται σε παρούσες καταστάσεις και απαιτούν νέους αγώνες. Στην πολιτική διαχείριση των καταστάσεων επαφίεται ο λαός, στην ευαίσθητη ακρόαση των αιτημάτων του, που είναι αιτήματα με κοινωνικό περιεχόμενο, δικαιοσύνη, ελευθερία, διασφάλιση της υγείας και της παιδείας και της εργασίας του-διασφάλιση της ζωής του. Και καθώς πλησιάζουμε προς την 9^η Ιουνίου, όπου θα κριθεί ξανά και η κοινωνική υπόσταση  της ΕΕ, το ΠΑΣΟΚ εκφράζει αυτή τη στιγμή το γνήσιο κοινωνιστικό πρόσωπο της δημοκρατίας στον τόπο μας και υπόσχεται να τιμά την ιστορική μνήμη σχεδιάζοντας και υλοποιώντας ένα ανθρώπινο-για τον κάθε άνθρωπο-πρόσωπο στην άσκηση της πολιτικής εξουσίας.