Μνήμες

του ΝΙΚΟΥ ΓΑΖΗ

Η πρόσφατη εκδήλωση μνήμης και τιμής για τον Γιατρό Ξενοφώντα Γρηγόρη έφερε στην επιφάνεια κάποιες δικές μου, προσωπικές μνήμες, για τον ξεχωριστό αυτόν Λευκαδίτη: Η πρώτη ήταν όταν γεννήθηκε ένας πρώτος εξάδελφός μου, ο Κώστας κι επειδή ο τοκετός της θείας μου (στο σπίτι) ήταν αργός και δύσκολος που ξεπερνούσε τις δυνατότητες της μαμής του χωριού, κλήθηκε εσπευσμένως ο γιατρός.  Βέβαια μέχρι αυτός να ειδοποιηθεί και να φτάσει με τα μέσα της εποχής (της δεκαετίας του πενήντα)  στο “Κακοπέτρι” Νεοχωρίου, ο τοκετός είχε συντελεστεί, όμως ευτυχώς που ήρθε για να κάνει τις απαραίτητες ιατρικές  ενέργειες  αποκατάστασης στην λεχώνα, αφού το νεογέννητο ήταν μια χαρά.  Όμως βλέποντας ένα πάνινο σακουλάκι δεμένο με κορδελίτσα πάνω στο κεφάλι του μωρού ρώτησε τις γυναίκες που παρέστεκαν την λεχώνα τι είναι αυτό.  “Λίγο αλάτι για το παιδί, όπως συνηθίζεται” ψέλλισε με κάποια δόση ενοχής η γιαγιά  Ουρανία. Πετάχτε το γρήγορα από κει και μην ξαναβάλετε τέτοιες αηδίες, την  αποπήρε  ο γιατρός. Και για να βεβαιωθεί πως το αλάτι θα πεταχτεί, το έλυσε με τρυφερότητα και προσοχή προς το μωρό ο ίδιος και το πέταξε.  Κι έτσι ο ξάδερφος ο Κώστας ξέμεινε ανάλατος!…

Στη συνέχεια ο γιατρός πήρε την “αμοιβή” του, δηλαδή έναν  ελληνικό καφέ  που σύμφωνα  με τις συνήθειες “οικονομίας” της εποχής περιείχε μισή ποσότητα  καφέ και μισή καβουρντισμένο ρεβίθι, ευχήθηκε για το μωρό κι έφυγε χωρίς να πάρει ούτε δραχμή, παρότι ο θείος μου τον “κυνηγούσε” να τον πληρώσει.

Εγώ που ήμουν περίπου δυόμισι χρονών προσπαθούσα να τα καταλάβω όλα τούτα που διαδραματίζονταν γύρω μου, αλλά μάλλον τα εμπέδωσα στην συνέχεια απ΄ τις διηγήσεις των μεγαλύτερων, παρά απ΄ την  δική μου ίδια αντίληψη.  Εκείνο όμως που με βεβαιότητα μου είχε κάνει εντύπωση, ήταν το ύψος και το ύφος του γιατρού, ιδιαίτερα όταν “ξαλάτισε” τον ξάδερφο!…

Οι επαφές μου με τον γιατρό όμως είχαν και συνέχεια, καθώς έτυχε να είναι συνομήλικος και συστρατιώτης με τον πατέρα μου. Μαζί παρουσιάστηκαν στον στρατό, λίγο μετά την Μικρασιατική καταστροφή και μαζί υπηρέτησαν σε μονάδα μετά. Έτσι δέθηκαν με μια αλληλοεκτίμηση και σταθερή φιλία που διατηρήθηκε σε όλα τα χρόνια μέχρι τον θάνατο του πατέρα μου που συνέβη το 1968,  όταν ο Γιατρός  βρίσκονταν στην εξορία και είκοσι χρόνια πριν απ΄ τον δικό του θάνατο.

Ο πατέρας μου, από την δεκαετία του 1920  μέχρι το 1967  ήταν γραμματέας της Κοινότητας Νεοχωρίου. Οπότε μια φορά το μήνα κατέβαινε στην πόλη της Λευκάδας για να πάρει από το Δημόσιο Ταμείο τον μικρό του μισθό.  Τρεις με τέσσερις φορές το χρόνο -κυρίως όταν δεν είχα σχολείο- μου έκανε τη χάρη να με πάρει μαζί του. Αυτά τα ταξίδια παρότι είχαν ταλαιπωρία (αξημέρωτο ξύπνημα, μια ώρα ποδαρόδρομο μέχρι το Νυδρί και μια ώρα ανήφορο για την επιστροφή στο Νιοχώρι), είχαν τρία πράγματα που μου  άρεσαν ιδιαίτερα: Το ένα ήταν το θαλασσινό ταξίδι Νυδρί-Λευκάδα μετ΄  επιστροφής με την βενζίνα, που κράταγε μια ώρα κι ένα τέταρτο ανά διαδρομή. Το δεύτερο ήταν το πεντανόστιμο γιουβέτσι που έτρωγα στο εστιατόρια του μπάρμπα Γιάννη του Λάζαρη στο παζάρι, περίπου στο ύψος του Αγίου Νικολάου δεξιά όπως ανεβαίνουμε. το οποίο αποτελούσε για μένα σταθερά το καθιερωμένο μενού της ημέρας!  Το τρίτο ήταν η επίσης καθιερωμένη επίσκεψη για μια καλημέρα στον Γιατρό, όπως έλεγε ο πατέρας μου! Σ΄ αυτά τα λίγα λεπτά των επισκέψεών μας  ήταν που τον γνώρισα καλύτερα και (πέρα απ΄ τα συχνά  κεράσματα με καραμελίτσες, που μάλλον τις είχε πρόχειρες για να ηρεμεί τους μικρούς ασθενείς του),  ένοιωθα την θετική  αύρα του, που απέπνεε απλότητα, ανθρωπιά, καλοσύνη και προσφορά!

Κάποια χρόνια αργότερα σαν μαθητής Γυμνασίου φιλοξενήθηκα για μια τριετία στην αδελφή της μάννας μου την θεία Βασίλω στην Καρυά.  Εκεί πολλές ήταν οι φορές που με διάφορες αιτίες η κουβέντα έρχονταν στον Γιατρό, για τον οποίο έσταζε μέλι ολόκληρη η οικογένεια της θείας μου.  Από αυτούς λοιπόν  έμαθα πως αρκετά χρόνια νωρίτερα, η θεία είχε έναν πολύ δύσκολο τοκετό γεννώντας τρίδυμα στο σπίτι και κινδυνεύοντας να πεθάνει η ίδια. Την έσωσε ο Γιατρός, παλεύοντας ατέλειωτες ώρες με την περίπτωσή της, ο οποίος όχι μόνο δεν πήρε χρήματα, αλλά της έστειλε και τα φάρμακα που χρειάζονταν για την αποκατάσταση της υγείας της, συν κάποιες  κούτες γάλατα για τα μωρά, τα οποία, δυστυχώς , μετά από μερικές μέρες πέθαναν.  Έμεινε όμως ζωντανή η ευγνωμοσύνη όλων προς τον Γιατρό σε τέτοιο βαθμό , ώστε ο θείος μου παρότι ήταν δεξιός, τον ψήφιζε φόρα σε χρόνια δύσκολα και εφ΄ όρου ζωής…

Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία λοιπόν, πως ο Γιατρός ο Γρηγόρης  ήταν ένας από τους πιο σπουδαίους Λευκαδίτες, ο οποίος  εκτός από κορυφαίος επιστήμων δίδαξε  ανθρωπιά, αλληλεγγύη και εφάρμοσε με υποδειγματικό τρόπο τον όρκο του Ιπποκράτη. Ίσως λοιπόν θα έπρεπε να θεσμοθετηθεί μια ετήσια  εκδήλωση στη Λευκάδα προς τιμήν του, στην οποία να διδάσκονται οι νέοι λειτουργεί υγείας το παράδειγμά του και ενδεχομένως να βραβεύονται όσοι Λευκαδίτες γιατροί  κατάφεραν να του μοιάσουν και να διακριθούν, αλλά και  όσοι συμπατριώτες μας  φοιτητές της Ιατρικής διακρίθηκαν στις εισαγωγικές ή στις πτυχιακές τους  εξετάσεις.