Περί διπλωμάτων, πτυχίων, πιστοποιητικών και βεβαιώσεων (του τοίχου μου)

του Ν. ΓΑΖΗ
Όταν δημοσίευα την φωτογραφία μου που βλέπετε, (αρχικά στο fb και μετά στο FORTSA LEFKADA), ομολογώ πως δεν φαντάστηκα ότι κάποιοι θ΄ αγνοούσαν το πρόσωπο της φωτογραφίας, που μάλιστα για πρώτη φορά -ελέω πρωτοχρονιάς- εμφανίζονταν (ιντερνετικά) γραβατωμένο και θα επικεντρώνονταν στα κάδρα που μισοφαίνονται στο περιθώριο της φωτογραφίας, στον τοίχο του γραφείου μου! Να όμως που αυτό έγινε! Κι επειδή εκτός από καλόγουστα και καλοπροαίρετα σχόλια τα κάδρα προσέλκυσαν και πολύ κακοπροαίρετα υπονοούμενα, ας μου επιτραπεί ν΄ απαντήσω προκειμένου να βάλω τα πράγματα στη θέση τους.

Η αρχή έγινε στο fb με το πάντα καλοπροαίρετο πειραχτήρι, τον φίλο τον Κίμωνα, που σαν σχετικός -έστω και εξ αγχιστείας- μ΄ αυτά, έσπευσε να δηλώσει πως του φαίνονται κάπως σαν …σωστικά. Ναι φίλε Κίμων, μέσα έπεσες, γιατί όντως περιλαμβάνονται και πιστοποιήσεις εκπαίδευσης στα σωστικά, όπως και σε παρεμφερείς άλλες εκπαιδεύσεις. Κι αυτό είναι απολύτως φυσικό, γιατί ένα πτυχίο πυρηνικής φυσικής, ας πούμε, εκτός που θα ήταν από εξαιρετικά δύσκολο έως αδύνατο ν΄ αποκτηθεί από έναν πλοίαρχο ή έστω αρχιπλοίαρχο, σε τελική ανάλυση θα του ήταν κι απολύτως άχρηστο…

Μετά ήρθε ο ιοβόλος φίλος κ. Τσάκαλος, (μπροστά στο δηλητήριο του οποίου ως γνωστόν ωχριά εκείνο του μαύρου Αφρικανικού μάμπα), για να πει με καλοπροαίρετο, πλην τον δικό του αιχμηρό τρόπο, πως είναι πτυχία που (δήθεν) μου τα εξέδωσε κάποιος …χωριάτης!
Μέχρις εδώ καλά, γιατί κι οι δυο τους είναι καλοπροαίρετοι φίλοι κι επιπλέον διαθέτουν και χιούμορ. Μετά από μερικές μέρες όμως άρχισαν τα παρατράγουδα της κακοήθειας, σταλμένα σαν σχόλια στο ΦΟΡΤΣΑ ΛΕΥΚΑΔΑ, όπου ο ένας ρωτάει αν τα πτυχία είναι Αγιο Βασιλιάτικα και κάποιος άλλος γνωματεύει πως τ΄ αγόρασα στο Μοναστηράκι…

Ε, όχι λοιπόν κύριοι κακοπροαίρετοι αναγνώστες. Ούτε Αγιο-Βασιλιάτικα είναι, ούτε απ΄ το Μοναστηράκι τ΄ αγόρασα, αλλά είναι απολύτως γνήσια, Και δεν είναι τα μόνα που απέκτησα μέσα από μια επίπονη και μακρά εκπαιδευτική διαδικασία, η οποία διήρκεσε όσο σχεδόν κι η επαγγελματική μου διαδρομή. Και μην σκεφθεί κανείς πως αποκτήθηκαν μετά από ολιγοήμερα σεμινάρια, γιατί τα περισσότερα χρειάστηκαν  μακρόχρονη και κανονική φοίτηση, πολύ αργότερα απ΄τις αρχικές ακαδημαϊκές σπουδές κι αφού βέβαια είχε αποκτηθεί η προβλεπόμενη εργασιακή προϋπηρεσία και εμπειρία. Τα διπλώματα Πλοιάρχου Α και Β τάξης για παράδειγμα, προϋποθέτουν από ένα πλήρες εξάμηνο υποχρεωτικής καθημερινής φοίτησης (με εφτάωρα) και μετά πολύ αυστηρές εξετάσεις, με άριστα το 20 και βάση το 12. Αρκετά όμως κι απ΄ τα υπόλοιπα προϋποθέτουν προσωπική φοίτηση ενός μηνός και πάντα γραπτές εξετάσεις στο τέλος… Για να μην σας μείνει λοιπόν καμιά αμφιβολία, δημοσιεύω παρακάτω εκείνα τα καδραρισμένα της φωτογραφίας κι ακόμα τρεις φορές τόσα, (που είναι όσα βρήκα και φωτογράφισα γιατί, μετά από 14 χρόνια σύνταξης και οριστικής απομάκρυνσης απ΄το αντικείμενο, φυσικό είναι να έχουν παραπέσει μερικά), αφού πριν σας εξηγήσω για ποιο λόγο χρειάζονται όλα αυτά. Κι ας ξεκινήσουμε με τις ιδιαιτερότητες του πλοίου και του επαγγέλματος του πλοιάρχου.

Φεύγοντας ένα πλοίο από κάποιο λιμάνι στην ανοιχτή θάλασσα, (η οποία αποτελεί ένα ξένο, αφιλόξενο και συχνά επικίνδυνο για τον άνθρωπο περιβάλλον) και για όσο διαρκεί το ταξίδι του, είναι υποχρεωμένο ν΄ αντιμετωπίσει με δικά του μέσα κάθε ανώμαλη ή επικίνδυνη κατάσταση που θα του προκύψει. Γιατί ούτε το ασθενοφόρο, ούτε την πυροσβεστική, ούτε την αστυνομία ή άλλη οργανωμένη κι εξειδικευμένη υπηρεσία της ξηράς μπορεί να καλέσει. Οφείλει συνεπώς να είναι εξοπλισμένο και το πλήρωμά του προετοιμασμένο και κυρίως εκπαιδευμένο, για να μπορεί να ανταπεξέλθει σε οποιαδήποτε έκτακτη ανάγκη του προκύψει. Έτσι η διοίκηση κι η ευθύνη για την ασφαλή διαβίωση των χιλίων και ενίοτε πολύ παραπάνω ανθρώπων στα επιβατηγά πλοία, βαρύνει κυρίως τον πλοίαρχο, ο οποίος βοηθούμενος απ΄ τους αξιωματικούς του, ασκεί τη διοίκηση με απολυταρχικό τρόπο. Κι αυτό επιβάλλεται απ΄το γεγονός πως οι αποφάσεις για την αντιμετώπιση ενός ναυτιλιακού κινδύνου είναι κατά κανόνα επείγουσες και καθόλου δεν ευνοούνται απ΄ τις  χρονοβόρες διχογνωμίες και διαφωνίες των δημοκρατικών διαδικασιών…

Η ναυτιλία όμως είναι μια διεθνής δραστηριότητα και σαν τέτοια που είναι, επηρεάζεται και επηρεάζει και τα λιμάνια (και τα κράτη) που προσεγγίζει. Γιατί ένα ναυτικό ατύχημα για παράδειγμα, που θα προκαλούσε κάποιο πλοίο στην επικράτεια ενός ξένου κράτους, δεν θα έχει δυσμενείς συνέπειες μόνο για το ίδιο το πλοίο, το πλήρωμά του και την σημαία του, αλλά θα προκαλέσει ενδεχομένως και πολύ καταστροφικές συνέπειες (θανάτους, τραυματισμούς, υλικές καταστροφές , θαλάσσια ρύπανση κ.λ.π.) και στο κράτος που το φιλοξενεί. Άρα αυτοδίκαια το κάθε τέτοιο κράτος έχει σοβαρούς λόγους και δικαίωμα να ελέγξει τόσο τα επίπεδα της εκπαίδευσης των ανθρώπων του όσο και τους διάφορους εξοπλισμούς ασφαλείας του πλοίου. Οι ξένοι όμως και κυρίως οι πιο προοδευμένοι από μας, (όπως οι Βορειο-αμερικανοί κι οι Βορειο-ευρωπαίοι), δεν έχουν το ελληνικό σύστημα του «ότι δηλώσεις είσαι». Επειδή λοιπόν υπάρχουν διεθνείς συμβάσεις που αφορούν την ασφάλεια της ανθρώπινης ζωής στην θάλασσα, όπως και συμβάσεις για την προστασία του περιβάλλοντος, απαιτούν συγκεκριμένες πιστοποιήσεις ότι τα πληρώματα αναλόγως με τον βαθμό τους, γνωρίζουν τις απαιτήσεις αυτών των συμβάσεων, ότι επίσης γνωρίζουν την λειτουργία και τον χειρισμό των πολύπλοκων ηλεκτρονικών συστημάτων και του εξοπλισμού ασφαλείας, ότι εφαρμόζουν τα διεθνή στάνταρντ ασφαλούς εργασίας και διαχείρισης και κυρίως ότι έχουν περάσει με επιτυχία απ΄ τα διάφορα στάδια εκπαίδευσης που οι διεθνείς συμβάσεις προβλέπουν για τον βαθμό τους…
Όλα αυτά λοιπόν πρέπει να αποδείχνονται με τα προβλεπόμενα διπλώματα, πτυχία εκπαίδευσης και μετεκπαίδευσης, πιστοποιητικά και βεβαιώσεις, χωρίς βέβαια να αποκλείεται κάποιος πιο φιλομαθής πλοίαρχος να διαθέτει και κάποια «χαρτά» παραπάνω απ΄ τα προβλεπόμενα…
Κλείνοντας θα ήθελα να προσθέσω πως απ΄ όλα τα «χαρτιά» μου που παραθέτω παρακάτω, πολυτιμότερα και ουσιωδέστερα θεωρώ τα δυο τελευταία (αριθ. 30 και 31) που είναι οι ηθικές βραβεύσεις για δυο διασώσεις ανθρώπων στη θάλασσα που ευτύχησα να κάνω. Κι αυτό θεωρώ πως ήταν ότι σημαντικότερο έκανα στη ζωή μου…