Ο κ. Ερντογάν και οι κεμαλιστές

Του Κώστα Ιορδανίδη

Ευρέθη αντιμέτωπος ο ισλαμιστής ηγέτης της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, με ένα πολιτικά ετερόκλητο πλήθος -νέων ανθρώπων στην πλειοψηφία τους- που αντιδρούν στον αυταρχισμό ενός πρωθυπουργού ο οποίος έχει την τάση να προκαλεί διαρκώς το παλαιό κατεστημένο και να επιβεβαιώνει την ισχύ του επί των αντιπάλων του.
Οι δημοκρατικοί ηγέτες της Δύσης ταράχθηκαν και άρχισαν να συνιστούν μετριοπάθεια• συνέπλευσαν μαζί τους κάποιοι από τους στενότερους συνεργάτες του κ. Ερντογάν -ο πρόεδρος της Τουρκικής Δημοκρατίας Αμπντουλάχ Γκιουλ και ο αντιπρόεδρος της κυβερνήσεως Μπουλέντ Αρίντζ. Ενδεχομένως να λησμονούν οι προαναφερθέντες και οι δημοκρατικές δυνάμεις της Ελλάδος ότι η χώρα αυτή πάντοτε διοικήθηκε και θα διοικείται στο προβλεπτό μέλλον με τρόπο αυταρχικό.
Κατηγορείται από τους αντιπάλους του ο κ. Ερντογάν ότι δίχασε την κοινωνία. Αλλά ο διχασμός υφίστατο πάντοτε στην Τουρκία. Η κεμαλική ελίτ απωθούσε συστηματικά επί δεκαετίες τη μάζα των κατοίκων ως μη εναρμονισμένη προς τις εκσυγχρονιστικές ανάγκες της Τουρκίας, έως ότου ο Ερντογάν απευθύνθηκε στο πληβειακό ισλαμικό στοιχείο, το συνήγειρε και εκτινάχθηκε στην εξουσία.
Η Τουρκία δεν διχάσθηκε σήμερα. Απλώς υπό την πίεση των αντιλήψεων της Ανατολής περιθωριοποιείται το παλαιό καθεστώς -το αντιθεοκρατικό, εκσυγχρονιστικό, δυτικότροπο ή όπως αλλιώς θελήσει να το ονομάσει κάποιος. Την τελευταία δεκαετία η τάση αυτή εδραιώθηκε, δημιούργησε νέο κατεστημένο και έχει τη στήριξη της πλειοψηφίας των πολιτών της χώρας, ενώ η αντιπολίτευση έχει απαξιωθεί.
Λογικό να ταράζονται οι εκσυγχρονιστές, που αντιλαμβάνονται την πρόοδο ως πορεία ευθύγραμμη, στο πλαίσιο ιδεών που έχουν την αφετηρία τους στον Διαφωτισμό. Η θηριώδης οικονομική ανάπτυξη της Τουρκίας επί των κυβερνήσεων του κ. Ερντογάν αποδεικνύει ότι η ισχύς δεν συναρτάται κατ’ ανάγκην από ένα σύστημα συγκεκριμένων ιδεών, αλλά από τη δυναμική που αναπτύσσεται όταν μία πολιτική έχει τη στήριξη της πλειοψηφίας, διαχέει μέχρις ενός σημείου τον πλούτο και αναβαθμίζει πολίτες περιθωριοποιημένους στην κλίμακα της κοινωνικής ιεραρχίας.
Μπορεί και πιθανόν η οικονομική ανάπτυξη στην Τουρκία να ανασταλεί, αλλά αυτό δεν θα οφείλεται στον ισλαμικό χαρακτήρα της κυβερνήσεως. Εξάλλου η κρίση πλήττει κάποιες από τις πλέον δημοκρατικές και ανεπτυγμένες χώρες της Δύσεως.
Το μείζον σφάλμα του κ. Ερντογάν δεν ήταν η εξάρθρωση του παλαιού συστήματος, αλλά η υιοθέτηση της οθωμανικής αντιλήψεως στην εξωτερική πολιτική, στη βάση της ισλαμικής θρησκείας, για τις ανάγκες της περιοχής. Αποτέλεσμα της μοιραίας αυτής επιλογής ήταν η ασυνάρτητη πολιτική της κυβερνήσεώς του έναντι των μουσουλμανικών κρατών, με την εκδήλωση της Αραβικής Ανοιξης.
Αλλά επειδή τα τελευταία γεγονότα προκάλεσαν μεγάλο ερεθισμό στη χώρα μας θα ήταν σκόπιμο να υπομνησθεί ότι η συνετότερη πολιτική έναντι της Τουρκίας είναι η ενασχόλησή μας με τα του οίκου μας. Με επικεφαλής τον κ. Ερντογάν ή κάποιον άλλον, αυταρχικό πάντα, ηγέτη, ο όγκος και η ισχύς της Τουρκίας θα αποτελεί πρόβλημα δυσεπίλυτο. Δεν είναι σκόπιμο κατά συνέπεια να περιπλέκονται τα πράγματα με παρεμβάσεις, νουθεσίες και άλλα ρητορικά παρόμοια.

Πηγή: Η Καθημερινή

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *