Αποκαθιστώνται εκκλησιαστικά μνημεία της Λευκάδας

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΙΟΝΙΩΝ ΝΗΣΩΝ

ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ

ΑΛΥΚΕΣ ΠΟΤΑΜΟΥ                                                                                       08-07-2020

Τηλ.: 26613.61572

email: press2@pin.gov.gr

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Ξεκινούν εργασίες αποκατάστασης στον Άγιο Σπυρίδωνα, τον Άγιο Γεώργιο και στην  Ιερά Μονή Παναγιάς Οδηγήτριας στην Απόλπαινα στην Λευκάδα.

Υπεγράφησαν οι εντάξεις των έργων στο ΕΣΠΑ από την Περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων

Εντάχθηκαν στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ιόνια Νησιά 2014-2020» οι πράξεις «Αποκατάσταση Ιερού Ναού Αγίου Σπυρίδωνα στην Λευκάδα»,  «Στερέωση και αποκατάσταση Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου στην πόλη της Λευκάδας» και «Στερέωση και αποκατάσταση του καθολικού της Ιεράς Μονής Παναγίας Οδηγήτριας στην Απόλπαινα Λευκάδας» με απόφαση της Περιφερειάρχη Ιονίων Νήσων                                                                               Ρόδης Κράτσα – Τσαγκαροπούλου.

«Ένα ευρύ πρόγραμμα αποκατάστασης και συντήρησης εκκλησιαστικών μνημείων ιστορικής και αρχιτεκτονικής αξίας υλοποιείται στη Λευκάδα», δηλώνει η Περιφερειάρχης.

Tο πρώτο έργο προϋπολογισμού 910.000 ευρώ αφορά στην αποκατάσταση του Ιερού Ναού Αγίου Σπυρίδωνα, ενός από τα πλέον αξιόλογα και παλαιότερα θρησκευτικά μνημεία της Λευκάδας, ο οποίος βρίσκεται σε κεντρική πλατεία της πόλης. Ο Ναός είναι κηρυγμένος ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο με την υπ’ αριθ. 15904/24-11-1962 Υ.Α. (ΦΕΚ 473/Β’/17-12-1962).

Η Πράξη θα υλοποιηθεί με δύο Υποέργα. Το Υποέργο 1 περιλαμβάνει την ανάθεση εκπόνησης επικαιροποιημένης μελέτης αποκατάστασης του μνημείου (αρχιτεκτονική, στατική, ηλεκτρομηχανολογική και οικονομοτεχνική), η οποία θα πρέπει να εγκριθεί από τις αρμόδιες Υπηρεσίες του ΥΠΠΟΑ).

Το Υποέργο 2 περιλαμβάνει την εκτέλεση των εργασιών αποκατάστασης του μνημείου, όπως αυτές θα εγκριθούν μέσα από την υλοποίηση του Υποέργου 1. Σύμφωνα με τη μελέτη εφαρμογής θα εκτελεστούν ενδεικτικά οι εξής εργασίες: στερέωση και ενίσχυση των τοιχοποιιών, κατασκευή νέας ξύλινης στέγης και επικεράμωσης, κατασκευή γυναικωνίτη και ξύλινης κλίμακας, κατασκευή νέου εσωτερικού εξοπλισμού, τοποθέτηση νέων κουφωμάτων, εφαρμογή νέων επιχρισμάτων, αποκατάσταση δαπέδων, κατασκευή Η/Μ εγκαταστάσεων κλπ.

Ιστορικό

Ο ναός οικοδομήθηκε για πρώτη φορά το 1685, έχοντας όμως καταρρεύσει από σεισμούς, ανοικοδομήθηκε στις σημερινές του διαστάσεις το έτος 1836. Τυπολογικά ανήκει στον μονόκλιτο ξυλόστεγο δρομικό τύπο με πεντάπλευρη κόγχη ιερού. Είναι λιθόκτιστος, διασώζει ξυλόγλυπτο μπαρόκ τέμπλο και σήμερα φέρει δίκλινη στέγη με πρόχειρη επικάλυψη από λαμαρίνα.

Ο ναός χωρίζεται εσωτερικά στον ορθογωνικό κυρίως ναό, στο Ιερό βήμα και στον γυναικωνίτη. Οι στενές όψεις έχουν αετωματική απόληξη από λεπτό ελαφρύ ξυλόπηκτο τοίχο. Τα περίτεχνα περιθυρώματα της βόρειας, νότιας και δυτικής πλευράς, και η πλούσια διακοσμημένη σύνθεση στο υπέρθυρο της νότιας εισόδου έχουν εμφανείς επιρροές από την ενετική αρχιτεκτονική.

Για την αποκατάσταση του μνημείου έχουν εκπονηθεί οριστική μελέτη και μελέτη εφαρμογής που εγκρίθηκαν με τις υπ’ αρ. πρωτ. ΥΠΠΟ/ΔΑΒΜΜ/41021/1661/29-1-1998 και ΥΠΠΟ/ΔΑΒΜΜ/29145/1311/21-12-1998 αποφάσεις αντίστοιχα. Ωστόσο η κατάσταση διατήρησης του μνημείου έχει επιδεινωθεί σημαντικά με την πάροδο των ετών και απαιτείται επικαιροποίηση της ανωτέρω μελέτης.

Στερέωση και αποκατάσταση Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου στην πόλη της Λευκάδας

Το έργο, προϋπολογισμού 580.000 ευρώ, αφορά στην στερέωση και αποκατάσταση του Ιερού Ναού Αγίου Γεωργίου στην πόλη της Λευκάδας.

Οι εργασίες που θα εκτελεστούν περιλαμβάνουν την στερέωση της θεμελίωσης εφόσον απαιτηθεί, καθαρισμό και διαμόρφωση του περιβάλλοντα χώρου, συντήρηση και αποκατάσταση όλων των ξύλινων στοιχείων του εσωτερικού του ναού, αποκάλυψη της στέγης ανά ζώνες, προκειμένου να αντικατασταθεί η δοκός οπλισμένου σκυροδέματος, αντικατάσταση όλων των επιχρισμάτων, συμπληρώσεις ρωγμών, αρμολογήματα, αντικατάσταση των φθαρμένων στοιχείων της στέγης, εφαρμογή υγρομόνωσης και θερμομόνωσης, νέα κεραμίδια, επισκευή των αετωμάτων, νέα κουφώματα, συντήρηση των κιγκλιδωμάτων, αποκατάσταση του εσωτερικού ξύλινου φέροντα οργανισμού (ποντελαρίσματος) όπου απαιτείται, συντήρηση της ουρανίας, καθαρισμός και συμπλήρωση του δαπέδου, συντήρηση των εικόνων του τέμπλου, συντήρηση του γυναικωνίτη, προμήθεια και κατασκευή νέου μεταλλικού κωδωνοστασίου, νέα δίκτυα ηλεκτρομηχανολογικά, ελαιοχρωματισμός, παραγωγή και εκτύπωση δίγλωσσου ενημερωτικού εντύπου, ενημερωτική πινακίδα και με στοιχεία Braille.

Χαρακτηριστικά

Ο Ι.Ν. Αγ. Γεωργίου είναι κηρυγμένος ως αρχαιολογικός χώρος βάσει του ΦΕΚ 473/17-12-1962 τβ’. Βρίσκεται εντός του ιστορικού κέντρου της Λευκάδας, που είναι κηρυγμένος με το ΦΕΚ 103/Β/10-3-1982 και σχετικά κοντά στην ανατολική παραλία. Η βόρεια όψη του διαμορφώνει το όριο μικρής πλατείας παρά την οδό Ν. Πολίτη και η ανατολική ενός τυπικού λευκαδίτικου δρομίσκου. Πρόκειται για τυπική μονόκλιτη ξυλόστεγη βασιλική, που οικοδομήθηκε το 1741 από τον Ιερομόναχο Π. Δεβάρη. Ο ναός έφερε αρχικά λιθόκτιστο κωδωνοστάσιο στο δυτικό άκρο άνωθεν του βορείου τοίχου και κατόπιν το 1852 ανεγέρθηκε μεγαλύτερο κωδωνοστάσιο στην ίδια περιοχή.

Στο εσωτερικό του ναού υπάρχουν ξύλινες επενδύσεις, εσωτερικός ξύλινος φέροντας οργανισμός (ποντελάρισμα), πολύ αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο και πλακόστρωση στο δάπεδο το κυρίως ναού από ωχρορόδινες πέτρινες πλάκες. Η στέγη είναι ξύλινη δίρριχτη, επικαλυμμένη με ρωμαϊκού τύπου κεραμίδια. Το μνημείο επλήγη από τον σεισμό του 2015, με αποτέλεσμα να είναι αναγκαία η αποκατάστασή του.

Η πράξη συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), ενώ ως ημερομηνία λήξης της Πράξης ορίζεται η 29/12/2023.

Στερέωση και αποκατάσταση του καθολικού της Ιεράς Μονής Παναγίας Οδηγήτριας στην Απόλπαινα Λευκάδας

 Το έργο, προϋπολογισμού 550.000 ευρώ, αφορά στις εργασίες στερέωσης και αποκατάστασης του καθολικού της Ιεράς Μονής Παναγίας Οδηγήτριας στην Απόλπαινα Λευκάδας και του περιβόλου του (στέγες, επιχρίσματα, τοιχοποιίες, λιθόστρωτα, κλπ.), εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης σε τοιχογραφίες, τέμπλο, στασίδια, κλπ., αλλά και ενέργειες ανάδειξης του μνημείου και αύξησης της επισκεψιμότητάς του, όπως διαμόρφωση πρόσβασης, τοποθέτηση ενημερωτική πινακίδα και με στοιχεία Braille για τυφλούς, και παραγωγή δίγλωσσου ενημερωτικού εντύπου.

Χαρακτηριστικά

Η Ιερά Μονή της Παναγίας Οδηγήτριας βρίσκεται στα νοτιοδυτικά της πόλης της Λευκάδας, στο χωριό Απόλπενα και είναι κηρυγμένο ως ιστορικό διατηρητέο .

Αποτελεί εξαιρετικά σημαντική Ιερά Μονή, καθώς πρόκειται για το παλαιότερο γνωστό χρονολογημένο χριστιανικό σύνολο στη Λευκάδα, με την ίδρυσή του πιθανώς να ανάγεται σε χρόνους προγενέστερους του 11ου αι. Το οικοδομικό συγκρότημα, που περικλείεται από περίβολο, έχει σε κάτοψη σχήμα ακανόνιστου πεντάπλευρου και περιλαμβάνει το καθολικό, το οποίο βρίσκεται στη νοτιοδυτική γωνία της μοναστηριακής αυλής, και τέσσερα κτίσματα.

Το καθολικό ανεγέρθηκε εκ βάθρων στα μέσα του 15ου αι., σύμφωνα με εντοιχισμένη ανάγλυφη λίθινη πλάκα με ημερομηνία 1449/50 και έχει τη μορφή μονόχωρου δρομικού ξυλόστεγου ναού με τρίπλευρη εξωτερικά κόγχη του ιερού.

Οι τοιχογραφίες του καθολικού ανήκουν στα μέσα περίπου του 15ου αι. Το μεγαλύτερο μέρος των εσωτερικών επιφανειών των τοίχων σήμερα είναι γυμνό από επιχρίσματα, καθώς τα περισσότερα από τα παλαιά τοιχογραφημένα, αποτοιχίσθηκαν το 1968 από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και στεγάζονται στη μόνιμη έκθεση του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου στην Αθήνα. Το μνημείο είναι σεισμόπληκτο και μη προσβάσιμο για το κοινό από το 1969.

Οι παραπάνω πράξεις συγχρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), ενώ ως ημερομηνία λήξης αυτών ορίζεται η 29/12/2023.