Θύμωσ’ ο αγάς κι έκοψε τ’ απ’ …αυτά του!

  Του ΝΙΚΟΥ ΓΑΖΗ

Δεν υπάρχει αμφιβολία πως το πολιτικό μας σύστημα νοσεί βαριά και δικαιολογημένα έχει απαξιωθεί στη συνείδηση του λαού, ο οποίος πληρώνει τώρα (και θα πληρώνει για καιρό) τα επίχειρα της ασθένειάς του. Και βέβαια, είναι πολύ φυσικό η κοινωνία μας να κουβαλάει μέσα της μεγάλο θυμό για τα κόμματα και τους πολιτικούς, που θεωρεί σαν κύριους υπεύθυνους για τα δεινά που υφίσταται.

Όπως όμως κατά κανόνα συμβαίνει σε συνθήκες κρίσης κάθε είδους, η λαϊκή οργή πέφτει επί δικαίων και αδίκων, μια κι ο καταμερισμός όσο κι η προσωποποίηση των ευθυνών είναι μια πάρα πολύ δύσκολη κι επίπονη διαδικασία, που καθόλου δεν ευδοκιμεί σε τέτοιο περιβάλλον. Απλούστερο κι απείρως ευκολότερο λοιπόν είναι να τσουβαλιάζουμε όλα τα πολιτικά πρόσωπα και συλλήβδην να τα πετάμε στον Καιάδα! Το δε κενό που θα δημιουργηθεί σ’ αυτή την περίπτωση, σπεύδουν να το καλύψουν κάποιοι επιτήδειοι, που καραδοκούν να πιάσουν την κουτάλα, προβάλλοντας σαν αποκλειστικό κριτήριο όχι την δική τους επάρκεια ή τιμιότητα αλλά την υποτιθέμενη γενικευμένη αποτυχία και διαφθορά συλλήβδην, όλων όσων έτυχε να υπηρετήσουν σε κάποια θέση ευθύνης κατά το παρελθόν.

Η κρίση λοιπόν προκαλεί καταιγίδες και κάπως έτσι μας προκύπτουν τα ποτάμια, σαν αυτό που δημιουργήθηκε πρόσφατα και σκαρφάλωσε σε απίστευτα δημοσκοπικά ποσοστά, αλλά και δημιουργεί «μικρομεγαλισμούς» σε υπάρχοντες πολιτικούς σχηματισμούς που μέχρι πρότινος φυτοζωούσαν μεταξύ επιβίωσης και ανυπαρξίας.

Ενίοτε όμως τα ποτάμια καταλήγουν φουσκωμένα και πολύ ορμητικά που παρασύρουν τα πάντα στο πέρασμά τους. Έτσι ενώ στην ήπια λειτουργία τους είναι επιθυμητά γεωφυσικά φαινόμενα και -υπό προϋποθέσεις- μπορεί να φέρουν πλούτο και ευημερία, στην ορμητική και ανεξέλεγκτη μορφή τους, μπορούν να καταλήξουν άκρως καταστροφικά, προκαλώντας πλημμύρες και άλλες συμφορές!

Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τους πολιτικούς σχηματισμούς που προαναφέραμε. Μεγαλώνοντας απότομα και ραγδαία, έξω απ’ τα όρια της κοινής εμπειρίας και λογικής και χωρίς καμιά προετοιμασία κι εκπαίδευση στη διαχείριση τέτοιων υψομέτρων, ερχόμενα στην εξουσία εμπεριέχουν ένα μεγάλο ρίσκο και δεν είναι καθόλου αυτονόητο πως θα μας φέρουν κάτι καλό… Αφήστε δε που ανοχύρωτοι και ζαλισμένοι απ’ το ξαφνικό φούσκωμα, γίνονται εύκολος στόχος και συχνά αλώνονται απ’ τα χειρότερα -και πιο έμπειρα- λαμόγια που κυκλοφορούν…

Ο θυμός πάλι, έχει το πολύ κακό ελάττωμα, όταν και όποτε επικρατεί, να παραμερίζει την κοινή λογική. Που σημαίνει πως παρότι η δράση του είναι συνήθως εκρηκτική και στιγμιαία, αφού ύστερα ξεθυμαίνει, οι συνέπειες απ’ αυτή την επικράτησή του μπορεί να είναι σοβαρές και μακροχρόνιες. Γιατί τέσσερα ή πέντε χρόνια που διαρκεί μια θητεία αιρετού, είναι ένα πάρα πολύ μεγάλο διάστημα τιμωρίας για τον απερίσκεπτο, που θα προτιμήσει ν’ αποφασίσει με το παρορμητικό συναίσθημα, βάζοντας στην πάντα τη λογική του.

Αυτό ακριβώς το μήνυμα εκπέμπει παραβολικά η παροιμία που αποτελεί τον τίτλο αυτού του άρθρου. Και υπογραμμίζει πως λειτουργώντας με σύμβουλο το θυμό, δικαιολογημένο ή αδικαιολόγητο, κινδυνεύουμε να προκαλέσουμε φοβερή ζημιά στον εαυτό μας!

Οι επιτήδειοι καιροσκόποι που παραμονεύουν σε περιόδους κρίσης και φτώχειας και προσπαθούν να εκμεταλλευτούν τη συγκυρία και το θυμό, κρύβοντας επιμελώς την δική τους ακαταλληλότητα και ένδεια, ισοπεδώνουν τα πάντα και ταυτόχρονα θολώνουν τα νερά για να μην δούμε το δόλωμα. Έτσι γενικεύουν τα πράγματα, κι ενώ ας πούμε το ζητούμενο είναι ποιον να επιλέξουμε για δήμαρχο Λευκάδας, θα τους δείτε να αναμασούν χιλιοειπωμένες ατάκες περί μνημονίων, να ανακαλύπτουν όρους περί δήθεν …αντιμνημονίων(!) που υπονοούν πως οι ίδιοι θα εφαρμόσουν όταν εκλεγούν και γενικότερα να πετούν τη μπάλα στο γήπεδο της κεντρικής πολιτικής σκηνής, γιατί έτσι (νομίζουν ότι) τους βολεύει! Βέβαια αν το σκεφθεί κανείς λίγο βαθύτερα, θα δει πως πρόκειται για φθηνό λαϊκισμό του χειρίστου είδους. Και είναι τουλάχιστον φαιδρό να ισχυρίζεται κανείς πως ένας δήμαρχος της μικρής Λευκάδας, θα είναι σε θέση να επιδράσει τόσο καθοριστικά, που θα μεταβάλει τον όποιο (σωστό ή λαθεμένο) ευρύτερο κυβερνητικό προσανατολισμό…

Προσπαθούν λοιπόν να εκτρέψουν την έμφυτη κοινή λογική που διαθέτει κάθε ψηφοφόρος, που λέει «επιλέγω αυτόν που θεωρώ καταλληλότερο για να μου διαχειριστεί την καθαριότητα, την ύδρευση, τον φωτισμό, το νοικοκύρεμα του Δήμου και που έχει την τεχνογνωσία και τις πιθανότητες να εκμεταλλευτεί κάποιο ευρωπαϊκό πρόγραμμα για την πρόοδο του τόπου, σε μια ούτως ή άλλως σφιχτή οικονομική συγκυρία» και να την υποκαταστήσουν μ’ ένα θολό και ασαφή θυμό, τον οποίο προσπαθούν να υποδαυλίσουν με κάθε τρόπο. Και βέβαια κάνουν ότι μπορούν για να αποφύγουν τις συγκρίσεις στα ποιοτικά χαρακτηριστικά ενός εκάστου, όπως είναι η γνώση, η εμπειρία, οι προσωπικές επιδόσεις που πιθανόν έχει καταγράψει και γενικά η καταλληλότητα του καθ’ ενός, να φέρει σε πέρας την εξαιρετικά πολύπλοκη αποστολή που θα αναλάβει.

Ο κόσμος παρότι δικαιολογημένα είναι θυμωμένος, ευτυχώς, αρνείται να τσιμπήσει στο δόλωμα που με τόση επιμονή του κουνάνε μπροστά στη μύτη οι επιτήδειοι ψαράδες των θολών νερών. Αντίθετα, όπως δείχνουν τόσο οι δημοσκοπήσεις όσο και η περιρρέουσα ατμόσφαιρα, φαίνεται αποφασισμένος να μην πάρει διαζύγιο απ’ την λογική και να μην κάνει το χατίρι των επιτηδείων. Έτσι φαίνεται πως θα τους αφήσει με την όρεξη. Ο ένας λόγος γι αυτή του την απόφαση είναι πως η (ήδη δύσκολη) καθημερινότητά του είναι πάρα πολύ σημαντική για να την βάλει σε ακόμη μεγαλύτερες περιπέτειες και μάλιστα για μια ολόκληρη πενταετία. Ο άλλος είναι πως για τίποτε δεν θα ήθελε να βρεθεί στη θέση του αγά (του τίτλου)…