του Ανδρέα Σταύρακα-Κόκορου
Ο Πυθαγόρας είπε ότι στις κοινωνίες ( και στους ανθρώπους ) έρχεται πρώτα ο αγώνας για επιβίωση, μετά έρχεται η επιτυχία και η αφθονία, μετά η άνεση και η καλοπέραση, μετά ο κορεσμός, εν συνεχεία η αλαζονεία και τέλος η καταστροφή.
Έχω την γνώμη ότι η ρήση αυτή είναι διαχρονική. Ο πολιτισμός μας έτσι όπως εκπροσωπείται από την Δυτική Κοινωνία έχει ξεπεράσει προ πολλού τον κορεσμό, έχει φθάσει στο στάδιο της αλαζονείας, για να μην πώ ότι το έχει περάσει κι αυτό και έχουμε εισέλθει στο στάδιο της καταστροφής μας .
Παρατηρούμε γύρω μας σημάδια κορεσμού, αλαζονείας και καταστροφής ατομικά, εθνικά και ομαδικά. Το κύριο σημάδι της αλαζονείας μας είναι το ότι ( εκτός των άλλων ), ως άνθρωποι και ως πολιτισμός δεν χρησιμοποιούμε την ύλη για τις ανάγκες του πνεύματός μας , αλλά χρησιμοποιούμε την ύλη αλαζονικά .
Δεν ζητάμε το αυτοκίνητο που θα μας εξυπηρετήσει, αλλά το αυτοκίνητο που θα προβάλλει την αλαζονεία μας.
Δεν χρησιμοποιούμε τα ρούχα που θα μας ζεστάνουν και θα μας εμφανίσουν με αξιοπρέπεια, αλλά τα ρούχα που θα προβάλλουν την ματαιοδοξία μας.
Δεν τρεφόμαστε με αυτό που μας θρέφει αλλά με εκείνο που ηδονίζει την γεύση μας. Μπουκώνουμε, χορταίνουμε, αλλά πνευματικά πεινάμε.
Δεν προβάλλεται, ούτε θαυμάζεται ο ερευνητής, ο φιλόσοφος, ο ικανός, ο εργατικός, ο ταπεινός, ο ανιδιοτελής, ο φιλάνθρωπος σε κανένα τομέα . Κυττάξτε γύρω σας τα φαινόμενα της αλαζονείας. Τα σπίτια μας, τα αυτοκίνητά μας , ο τρόπος ζωής μας , τα πρότυπα που προβάλλει ο πολιτισμός μας.
Και αίφνης έρχονται τα σημάδια της καταστροφής. Μια καταστροφή που δεν μπορούμε να αντέξουμε γιατί έχουμε συνηθίσει στην άνεση και έχουμε γίνει μαλθακοί. Ο κορεσμός μας έχει χοντρύνει (πνευματικά ) και μας έχει καταστήσει δυσκίνητους, ανίκανους να ελιχθούμε στις δύσκολες στιγμές. Οι πιο φτωχοί του πολιτισμού μας επιβιώνουν πιο εύκολα. Αν κινούνται με τα πόδια και αποκτήσουν ένα μέτριο αυτοκίνητο είναι ευχαριστημένοι. Οι πιο πλούσιοι δεν μπορούν να οπισθοχωρήσουν από τα κεκτημένα. Πώς θα ζήσουν αν εξαναγκαστούν να αποχωριστούν το ακριβό τους τζίπ, το σπίτι με την πισίνα τους, τα ρούχα μάρκας, τα ακριβά γούστα; Το ίδιο μέτριο αυτοκίνητο που τους πιο φτωχούς τους κάνει ευτυχείς, τους πιο πλούσιους τους κάνει δυστυχείς.
Είναι μάλλον καιρός να επανεξετάσουμε τις αξίες μας .
Ίσως η εποχή της οικονομικής κρίσης (από την οποία δεν έχουμε δει παρά μόνο την αρχή της), κάνει και κάτι καλό στους ανθρώπους σαν πνευματικά όντα.
Ίσως να καταλάβουμε ότι η ευτυχία δεν κρύβεται στα χρωματιστά αποκτήματα, αλλιώτικα θα ήταν εύκολο να γίνουμε ευτυχισμένοι. Κι όμως στις τάξεις των πιο πλουσίων επικρατούν μεγαλύτερα ποσοστά κατάθλιψης…
Ίσως να καταλάβουμε ότι η ευτυχία είναι πολύ φτηνή. Ο ήλιος είναι τζάμπα. Η θάλασσα είναι τζάμπα. Ένας περίπατος είναι δωρεάν. Το ταβερνάκι κοντά στους φίλους μας, μπορεί να είναι πιο ευτυχές για την ψυχή μας από την γεμάτη προσποίηση πανάκριβη δεξίωση με τα κρυστάλλινα ποτήρια. Μια κινηματογραφική ταινία είναι φτηνή. Ένα καλό βιβλίο το βραδάκι πριν τον ύπνο είναι πολύ ευχάριστο και σχεδόν δωρεάν. Και υπάρχουν κι άλλα χιλιάδες φτηνά πράγματα που είναι όμως ακριβά για την ψυχή μας .
Η οικονομική κρίση είναι τελικά ένα καμπανάκι κινδύνου για επανεξέταση της φιλοσοφίας μας προς την ζωή κι έτσι πρέπει να την δούμε .
« Αγωγιάτης » Ανδρέας Ι Σταύρακας Κόκορος .