Η Αμερικάνικη βάση τηλεπικοινωνιών της Λευκάδας

Η Αμερικάνικη βάση τηλεπικοινωνιών της Λευκάδας

Με την ελληνοαμερικανική συμφωνία «περί στρατιωτικών ευκολιών των εν Ελλάδι στρατιωτικών δυνάμεων των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής» που υπογράφηκε στις 12 Οκτωβρίου του 1953 και το πλήρες κείμενό της ολοκληρώθηκε το 1956  παρεχόταν στις Η.Π.Α. η εξουσιοδότηση για εγκατάσταση στρατιωτικών βάσεων, η παραμονή στρατευμάτων, πολιτικού προσωπικού και ελεύθερη διακίνηση στρατιωτικού υλικού…

Στα πλαίσια της συμφωνίας εγκαταστάθηκαν αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις σε πολλές περιοχές της χώρας όπως στο Ελληνικό (αεροπορική), στο Ηράκλειο (αεροπορική), στον Κόλπο της Σούδας (ναυτική και αεροπορική), στη Νέα Μάκρη (τηλεπικοινωνιών).

Μεταξύ των περιοχών που επελέγησαν για εγκατάσταση, καθώς θεωρήθηκε ως απαραίτητη για την εκπλήρωση των συμμαχικών στρατιωτικών υποχρεώσεων ήταν και το οροπέδιο του Αγίου Δονάτου της Εγκλουβής, στη θέση Αμμόκαμπος και κοντά σε παλιό αμμορυχείο. Σημείο στο οποίο διασταυρώνονται δυνατοί άνεμοι προερχόμενοι από όλα τα σημεία του ορίζοντα και από διαφορετικές θάλασσες.

Η Αμερικάνικη βάση τηλεπικοινωνιών της Λευκάδας

Η Βάση τηλεπικοινωνιών της Εγκλουβής ξεκίνησε να χτίζεται το 1962 περίπου με υλικά που μεταφέρθηκαν στην περιοχή κυρίως με τεράστια στρατιωτικά ελικόπτερα, εξαιτίας του στενού και δύσβατου δρόμου πρόσβασης.

Ακολούθως με την αρ. 10.847/2448/20.06.1964 Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΚΥΑ) των υπουργών Εθν. Άμυνας και Οικονομικών, επειδή προφανώς προέκυψαν προβλήματα με ιδιοκτησίες ιδιωτών στην περιοχή, έγινε υπέρ και με δαπάνες του Ελληνικού Δημοσίου  κατεπείγουσα αναγκαστική απαλλοτρίωση πενήντα έξι (56) στρεμμάτων. Η εκτίμηση της απαιτούμενης δαπάνης προς αποζημίωση των ιδιοκτητών (αναφέρονται οι κ.κ. Αγησίλαος Κούρτης, Γεώργιος Λογοθέτης και λοιποί) καθορίσθηκε στο ποσό των ογδόντα χιλιάδων  (80.000) δραχμών και σκοπός της απαλλοτρίωσης αναφερόταν η ανάγκη ανέγερσης εγκαταστάσεων τηλεπικοινωνιών και η  κατασκευή οδού προσπελάσεως αυτών.

Η Βάση, με δίκτυο από την Νάπολη της Ιταλίας έως τη Σμύρνη της Τουρκίας, ξεκίνησε τη λειτουργία της το Νοέμβριο του 1965. Η μετάδοση των πληροφοριών, αναφερόταν ως τροποσφαιρική και  πραγματοποιούνταν μέσω των τεσσάρων ατσάλινων, σταθερών και τεραστίων διαστάσεων κατόπτρων (κεραιών) που ήταν  τοποθετημένα στο ψηλότερο σημείο της περιοχής και προσανατολισμένα δύο προς την ανατολή και δύο προς τη δύση. Η προσέγγιση στο χώρο των μεταδόσεων, ήταν απολύτως απαγορευτική σε μη εξουσιοδοτημένα άτομα.

Στη βάση υπηρετούσε αμερικάνικο, στρατιωτικό κυρίως, προσωπικό υπό τις διαταγές Αμερικανού διοικητή και ελληνικό προσωπικό (κυρίως βοηθητικό όπως μάγειροι, οδηγοί, μηχανικοί, ψυκτικοί κ.α.) με επικεφαλής Έλληνα διοικητή.

Η Αμερικάνικη βάση τηλεπικοινωνιών της Λευκάδας

Σε χαμηλότερο σημείο και κάτω από τα κάτοπτρα (ραντάρ), ήταν κατασκευασμένα τα κτήρια διαμονής του αμερικάνικου μόνιμου προσωπικού. Το εξωτερικό μέρος τους ουδόλως μαρτυρούσε το υπερπολυτελές εσωτερικό τους. Όπως έχει αναφερθεί και σε προηγούμενα δημοσιεύματα, παρέπεμπαν σε σουίτες πολυτελείας για την εποχή (με χαλιά στρωμένα στο δάπεδο, κλιματισμό, σάουνες, άρτια εξοπλισμένο εστιατόριο, εξαιρετικούς χώρους εστίασης και ψυχαγωγίας με τραπέζια πινκ-πονκ, μπιλιάρδα, αίθουσα κινηματογράφου κ.α.)

Η Αμερικάνικη βάση τηλεπικοινωνιών της Λευκάδας

Με την εξέλιξη της τεχνολογίας και την ανάπτυξη δορυφορικών συστημάτων τηλεπικοινωνιών εξέλιπε η ανάγκη λειτουργίας της Βάσης, οπότε το 1993 οι αμερικανοί αποχώρησαν αφαιρώντας και παίρνοντας μόνο κάποια σύγχρονα ηλεκτρονικά συστήματα, έγγραφα-φακέλους αρχείου και Ηλεκτρονικούς Υπολογιστές.

Η Βάση, με τον σταθερό και κινητό εξοπλισμό της περιήλθε στην δικαιοδοσία του ελληνικού κράτους και το αρμόδιο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας.  Φήμες θέλουν το Υπ. Εθν. Άμυνας να είχε εξετάσει τότε το ενδεχόμενο συνέχισης της λειτουργίας της Βάσης και κυρίως των τεσσάρων γιγάντιων ραντάρ για λογαριασμό της χώρας μας αλλά και την περίπτωση αποξήλωσης και μεταφοράς των ραντάρ και των ηλεκτρογεννητριών και ισχύων που απαιτούνταν για την ηλεκτροδότησή τους σε κάποιο νησί του Αιγαίου. Και τα δύο ενδεχόμενα όμως εγκαταλείφθηκαν γιατί, όπως φημολογήθηκε επίσης, κρίθηκαν ως οικονομικά ασύμφορα.

Η παντελής αδιαφορία του Υπουργείου Εθν. Άμυνας για τη φύλαξη των εγκαταστάσεων και του εξοπλισμού επέτρεψε στο να μετατραπούν σε … ξέφραγο αμπέλι έρμαιο στις ορέξεις κάθε ενδιαφερόμενου. Ακολούθησε ένα πρωτοφανές «πλιάτσικο» και μέσα σε λίγα χρόνια αποψιλώθηκε, κλάπηκε και απομακρύνθηκε κάθε είδους εξοπλισμός. Έπιπλα, κλιματιστικά μηχανήματα, ηλεκτρικός, υδραυλικός και ηλεκτρονικός εξοπλισμός, βυτία, πορτοπαράθυρα, είδη υγιεινής, λαμαρίνες, διάφορες σιδερένιες κατασκευές αφαιρέθηκαν ακόμη και με κόφτες, φορτώθηκαν σε φορτηγά, σε Ι.Χ. ….

Μετά από σχετικό αίτημα, το 2000 η, μετά τον βανδαλισμό της, Βάση παραχωρήθηκε ως προς τη χρήση στο Δήμο της Καρυάς (έναντι τιμήματος πενήντα περίπου χιλιάδων ευρώ) και τον όρο όπως, εντός τριών ετών ολοκληρωθεί η όποια αξιοποίησή τους από και για λογαριασμό του Δήμου Καρυάς. Η τελετή παράδοσης και παραλαβής πραγματοποιήθηκε σε εκδήλωση εντός των Βάσεων όπου το Υπουργείο Άμυνας εκπροσωπήθηκε από το Διοικητή της 3ης ΜΣΕΠ της Λευκάδας και ο Δήμος της Καρυάς από τον τότε δήμαρχο κ. Αλέκο Σταύρακα.

Μετά την πάροδο της τριετίας και αφού ο Δήμος της Καρυάς  δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στην υποχρέωση της όποιας αξιοποίησης, η χρήση των βάσεων επανήλθε αυτοδίκαια στο Υπουργείο Εθν. Άμυνας και στη συνέχεια τόσο η ιδιοκτησία όσο και το δικαίωμα χρήσης αυτών περιήλθε και έκτοτε ανήκει στο Υπουργείο Οικονομικών.

Η Αμερικάνικη βάση τηλεπικοινωνιών της Λευκάδας

            Οι λεηλατημένες εγκαταστάσεις παραμένουν αφύλακτες και  προσβάσιμες σε κάθε ενδιαφερόμενο. Ο ασφαλτοστρωμένος δρόμος προσπέλασης, τα μπέτινα τοιχία επί των οποίων είναι τοποθετημένα τα κάτοπτρα, η πέτρινη περίφραξη βρίσκονται σχεδόν αναλλοίωτα. Ανεπηρέαστα από το χρόνο παραμένουν και τα τέσσερα ατσάλινα κάτοπτρα που συνεχίζουν να κοιτούν τα δύο προς την ανατολή και τα άλλα δύο προς τη δύση προκαλώντας δέος τόσο εξαιτίας του τεράστιου μεγέθους τους όσο και για το άγνωστο που τρόμαζε τους κατοίκους του νησιού και έκρυβαν μέσα τους για τρεις δεκαετίες περίπου…

Κατά την προ μηνών επίσκεψη του αντιπεριφερειάρχη Ιονίων Νήσων κ. Σωτήρη Κουρή στη Λευκάδα, με τον πρόεδρο της Εγκλουβής κ. Ηλία Κούρτη του γνωστοποιήσαμε και την ύπαρξη των εγκαταστάσεων της Βάσης, την κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει καθώς και διάφορες σκέψεις σχετικά με τη δυνατότητα αξιοποίησής τους.

Η υπόσχεση, ακόμη και η κουβέντα και για τη Βάση όπως άλλωστε και τη νέα λιμνοδεξαμενή στην Εγκλουβή, και την ενδεχόμενη αξιοποίηση της υπάρχουσας λιμνοδεξαμενής της Καρυάς παρέμειναν χωρίς συνέχεια.

Σεβαστή Κωνσταντινίδη – Ρεκατσίνα

πρώην δήμαρχος Καρυάς

Δημοτική Σύμβουλος Λευκάδας

με την παράταξη «δίαυλος»

 

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *