Στον απόηχο του χιονιά

Στον απόηχο του χιονιά

Του ΝΙΚΟΥ ΓΑΖΗ

Η αλήθεια είναι πως ο πρόσφατος χιονιάς με το -μάλλον αταίριαστο – όνομα «Σοφία» που ταλαιπώρησε τον τόπο μας κατά το τελευταίο τετραήμερο, ήταν ένα αρκετά ασυνήθιστο καιρικό φαινόμενο, όμοιο του οποίου είχαμε να ζήσουμε στον τόπο μας αρκετές δεκαετίες. Αυτό βέβαια δεν δικαιολογεί τον χαρακτηρισμό «θεομηνία» ή άλλους ακραίους χαρακτηρισμούς, τους οποίους κάποιοι επιστρατεύουν με πολύ ευκολία, κυρίως για να καλύψουν  την δική τους ανικανότητα να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της περίστασης. Η αλήθεια είναι πως απλά ήταν ένα φαινόμενο βαρυχειμωνιάς, που ναι μεν είναι σπάνιο για μας τις τελευταίες δεκαετίες, δεν παύει όμως να είναι απολύτως φυσιολογικό. Κι ακόμη πρέπει να εντοπίσουμε, πως με την μεγάλη πρόοδο της μετεωρολογικής επιστήμης,  το φαινόμενο ήταν στην λεπτομέρειά του  προβλέψιμο κι αναμενόμενο.

Πριν από σαράντα ή πενήντα χρόνια βέβαια που τέτοια -και χειρότερα- φαινόμενα συνέβαιναν σχεδόν σε κάθε χειμωνιάτικη περίοδο, οι συνέπειές τους που επέφεραν στη ζωή των ανθρώπων ήταν κατά πολύ μικρότερες. Κυρίως γιατί οι άνθρωποι της υπαίθρου τότε, στα πλαίσια της γενικότερης αυτάρκειάς τους, είχαν μάθει να τα αντιμετωπίζουν οι ίδιοι, χωρίς να περιμένουν την συνδρομή του αναιμικού κι αδύναμου  κράτους, το οποίο έτσι κι αλλιώς δεν είχε ούτε τα μέσα ούτε και την όρεξη ν΄ ανταποκριθεί και να βοηθήσει…

Εμείς οι Νιοχωρίτες για παράδειγμα, όπως κι όλοι οι χωριάτες άλλωστε, αναγκαστικά συνεχίζαμε να κάνουμε τις πιο επείγουσες δουλειές της καθημερινότητας, η σημαντικότερη εκ των οποίων βέβαια ήταν να καθαρίζουμε οι ίδιοι τα «κατάπορα» (δηλαδή τα εσωτερικά ανώμαλα δρομάκια) που οδηγούσαν  στα σπίτια μας. Και ταυτόχρονα βλέπαμε τους σκληροτράχηλους Εγκλουβησάνους αγρότες να συνεχίζουν τον καθιερωμένο ποδαρόδρομό τους, συνοδεύοντας τα μουλάρια τους φορτωμένα με τα ασκιά γεμάτα λάδι απ΄  τα λιτρουβιά της Παλιοκατούνας  στο χωριό τους, ανηφορίζοντας στον κακοτράχαλο «δρόμο»  του  «Παλιοχωριού» και της «Κακιάς Σκάλας», πριν να περάσουν το «Δόξος ο Θέος», την «Πύλα», το «Ανεμάκι» που ήταν έκθετο στο μάτι του παγωμένου Γραίγου, το μοναστήρι των «Ασωμάτων» και πριν -επιτέλους- φτάσουν στο ορεινό τους  χωριό, που κατά κανόνα τον χειμώνα ήταν χωμένο για τα καλά στο χιόνι! Ενώ την άλλη μέρα αξημέρωτα έπρεπε να γυρίσουν αυτοί και τα ζώα τους πίσω, απ΄ το ίδιο κακοτράχαλο μονοπάτι, το οποίο συχνά «χάνονταν» καλυπτόμενο απ΄ το χιόνι, για να επαναλάβουν το ίδιο δρομολόγιο, το οποίο σημειωτέον -χωρίς χιόνια- ήταν διάρκειας τριών- τρισήμισι ωρών!…

Σήμερα βέβαια οι συνθήκες είναι εντελώς διαφορετικές, κυκλοφορούμε όλοι με το αυτοκίνητό μας, επιβατηγό ή «αγροτικό», είμαστε  ανυπόμονοι και απαιτούμε να μην αλλάξουμε στο παραμικρό τους ρυθμούς μας, το πρόγραμμα και τις συνήθειές μας. Παράλληλα είμαστε εντελώς ανεκπαίδευτοι για να κινηθούμε σε τέτοιες συνθήκες, αφού στον τόπο μας τέτοια φαινόμενα συμβαίνουν μια φορά στα τόσα χρόνια και παρότι έχουμε εντυπωσιακά ακριβή και έγκαιρη μετεωρολογική ενημέρωση για τον καιρό που θα επικρατήσει και τις δυσκολίες που θα μας φέρει, καταφέρνουμε να μπλέκουμε σε τραγελαφικές καταστάσεις! Αναλογιστείτε μόνο πόσες φορές ερασιτέχνες ορειβάτες της συμφοράς ή απερίσκεπτοι εκδρομείς, παρά τις σαφείς καιρικές προβλέψεις και προειδοποιήσεις,  αποκλείστηκαν  σε βουνά και σε φαράγγια και μετά έτρεχαν οι λοκατζήδες κι η ΕΜΑΚ να τους βρει και να τους σώσει!…

Ίδια και χειρότερα από μας, εντελώς ανεκπαίδευτοι και ανεπαρκείς είναι κατά κανόνα και οι τοπικοί μας άρχοντες, οι οποίοι -δυστυχώς- επιμένουν να αναλαμβάνουν ρόλο συντονιστή στην αντιμετώπιση τέτοιων καταστάσεων. Όμως με τι γνώσεις, με τι εκπαίδευση, με τι εμπειρία και τελικά με τι προσόντα μπορεί να αναλάβει τέτοια ευθύνη ένα δήμαρχος ή ένας αντιπεριφερειάρχης, που η δουλειά του πριν εκλεγεί ήταν είτε ένας απλός υπάλληλος της εφορίας ο ένας, είτε ένας απλός καθηγητής μέσης εκπαίδευσης ο άλλος και αμφότεροι ήταν με μηδενική εμπειρία στην διαχείριση  προσωπικού;

Για να μην παρεξηγηθώ, θέλω να διευκρινίσω  πως πρόβλημα δεν είναι η άγνοια που έχει κάποιος ανεκπαίδευτος αιρετός να διαχειριστεί  τέτοιες καταστάσεις. Πρόβλημα είναι η άγνοια της αγνοίας του, που τον κάνει να επιμένει να τις διαχειρίζεται…

Τα αποτελέσματα αυτής της επιμονής, τα είδαμε στην έκρυθμη κατάσταση που δημιουργήθηκε από τον προχθεσινό χιονιά: Πρώτα είχαμε δει τον αντιπεριφερειάρχη  και τον δήμαρχο Λευκάδας συνοδευόμενους από τον τοπικό δημοτικό σύμβουλο και εντεταλμένο της Δημοτικής Ενότητας Καρυάς και τον τοπικό πάρεδρο της Εγκλουβής, να πίνουν τα τσιπουράκια τους και να φωτογραφίζονται φιλάρεσκα σε καφέ του ορεινού πρώην δήμου (βλπ. την φωτογραφία πάνω). Και για να μην δώσω λαβή πονηρών σχολίων, μαζί τους ήταν και ο επικεφαλής της δημοτικής παράταξης Δίαυλος (της Αντιπολίτευσης),  ο οποίος προφανώς βρέθηκε εκεί -όπως το συνηθίζει άλλωστε- για την απ΄ ευθείας προσωπική του ενημέρωση…

Το ίδιο βράδυ λοιπόν διαβάσαμε σ΄ ένα απ΄ τα λιγοστά κι εξαιρετικά σπάνια σχετικά δελτία τύπου, ότι τα εκχιονιστικά μηχανήματα σταμάτησαν να επιχειρούν μόλις βράδιασε και θα ξεκινούσαν ξανά το επόμενο πρωί. Κατανοεί βέβαια κάποιος την ανάγκη ξεκούρασης των εργαζομένων στα μηχανήματα και είμαστε πρόθυμοι να δεχθούμε πως δεν υπήρχε δυνατότητα αντικατάστασής κάποιων απ΄ αυτούς, ώστε τα μηχανήματα να συνεχίσουν να επιχειρούν  και κατά την διάρκεια της νύχτας, όπως είθισται να συμβαίνει σε όλες τις έκτακτες και επείγουσες καταστάσεις. Πιστεύουμε όμως πως με την κατάλληλη διαχείριση και κατανομή τους, κάποια απ΄τα μηχανήματα  θα μπορούσαν να επιχειρούν κλιμακωτά και την νύχτα, ώστε να μην γίνει (όπως έγινε)  ανεξέλεγκτη η κατάσταση εξ αιτίας της συνεχιζόμενης χιονόπτωσης… Την επόμενη μέρα λοιπόν, τους πήρε μέχρι το μεσημέρι να εκχιονίσουν εκ νέου τον δρόμο της Εγκλουβής.  Όμως αλίμονο! Γιατί έχοντας ξεμείνει από αλάτι, το λίγο χιόνι που παρέμενε στο οδόστρωμα μετά το πέρασμα του εκχιονιστικού πάγωνε στη στιγμή κι ο δρόμος γίνονταν χειρότερος και πολύ πιο επικίνδυνος από πριν!…

Και λέμε: Ωραία, να δεχθούμε πως ήταν αδύνατο να βρεθούν περισσότερα μηχανήματα και περισσότεροι χειριστές τους, αφού ο χιονιάς επικράτησε σε όλη σχεδόν τη χώρα κι ήταν παντού  περιζήτητα. Το φαινόμενο του ισχυρού χιονιά όμως, είχε προβλεφθεί ξεκάθαρα και με σαφήνεια τουλάχιστον τρεις ημέρες πριν. Ήταν τόσο δύσκολο λοιπόν να προμηθευτούμε αλάτι σε επάρκεια ώστε να μην αντιμετωπίσουμε αυτή την καίρια έλλειψη; Και μην μας πει κανείς πως αυτό δεν ήταν αποτέλεσμα ανικανότητας και πλήρους  έλλειψης του στοιχειώδους συντονισμού…

Σ΄ αυτό το σημείο, θα κάνουμε μια πρόταση, έστω κι αν δεν δίνουμε καμιά πιθανότητα να ανταποκριθούν σ΄ αυτήν οι ξερόλες άρχοντές μας:  Εμείς σαν τόπος δεν δεχόμαστε συχνά χιονοπτώσεις με αποτέλεσμα να μην αποκτούμε τις δεξιότητες αντιμετώπισής τους. Οι περισσότεροι από μας δεν ξέρουμε ούτε να τοποθετήσουμε αλυσίδες στους τροχούς του αυτοκινήτου μας… Δίπλα μας όμως και σε κοντινές αποστάσεις υπάρχουν νομοί όπως των Ιωαννίνων, της Άρτας, την Ευρυτανίας κ.λ.π. και κωμοπόλεις όπως το εύκολα προσβάσιμο Μέτσοβο, στους οποίους τα χιόνια κι η αντιμετώπισή τους είναι συνηθέστατο φαινόμενο κάθε χειμώνα. Τόσο οι άνθρωποι εκεί λοιπόν, όσο και κυρίως οι υπηρεσίες εκχιονισμού, είναι εξπέρ σ΄ αυτές τις δουλειές, αφού είναι κάτι που το κάνουν διαρκώς.  Είναι τόσο σπουδαίο πράγμα να σταλούν για μια εβδομάδα σ΄ αυτά τα μέρη δυο-τρεις άνθρωποι της δικής μας πολιτικής προστασίας σε περιόδους  χιονιά, για να παρακολουθήσουν από κοντά και να συμμετάσχουν στους εκχιονισμούς, ώστε να μάθουν τη δουλειά;

Η εικόνα τώρα των τοπικών αρχόντων στον καφενέ του ορεινού δήμου που προαναφέραμε, μας  δημιουργεί την εντύπωση πως περισσότερο επικοινωνιακές προεκλογικές σκοπιμότητες εξυπηρετούσε  παρά συντονιστικές ανάγκες αντιμετώπισης της κατάστασης. Και μας θύμιζε κάτι απ΄ τον πρόσφατο on camera συντονισμό του δημάρχου Ψινάκη στην αντιμετώπιση της τεράστιας πυρκαγιάς στην Ανατολική Αττική, η οποία βέβαια κατέληξε στα γνωστά τραγικά αποτελέσματα…

Θα ξαναπούμε για πολλοστή φορά πως δουλειά των αιρετών δεν είναι να συντονίζουν τις ενέργειες αντιμετώπισης φυσικών καταστροφών και επικίνδυνων καταστάσεων, αλλά να προσφέρουν την πολιτική τους διαμεσολάβηση και συνδρομή για ενίσχυση σε μέσα και υλικά στους ειδικούς της πολιτικής προστασίας, οι οποίοι (υποτίθεται πως) έχουν την εκπαίδευση και την τεχνογνωσία να συντονίζουν τις ενέργειες. Που με απλά λόγια σημαίνει πως δίπλα ή κοντά στους αιρετούς με τα τσίπουρα θα έπρεπε να υπάρχει κι ο ειδικευμένος συντονιστής! Αυτό είναι το σύστημα που υπαγορεύει η λογική, κι αυτό ακριβώς εφαρμόζεται σε όλες τις σύγχρονες και προοδευμένες χώρες (Αμερική, Ευρώπη κ.λ.π.), παρόλο που και εκεί οι πολιτικοί έχουν την τάση να εκμεταλλεύονται επικοινωνιακά την περίσταση.

Το δυστύχημα είναι πως, όπως λειτουργεί το δικό μας σύστημα της αυτοδιοίκησης, οι αξιόλογοι και εξειδικευμένοι συντονιστές Πολιτικής Προστασίας είναι σπανιότατο είδος. Προσωπικά μόνο έναν τέτοιο γνώρισα τα (πολλά) τελευταία χρόνια,  χωρίς αυτό να σημαίνει πως δεν υπάρχουν κι άλλοι οι οποίοι ενδεχομένως  διέλαθαν της προσοχής μου.  Αυτός ήταν ο  Πάνος ο Γαζής, εντεταλμένος σύμβουλος Πολιτικής Προστασίας της  παρούσης δημοτικής Αρχής στην αρχή της θητείας της, ο οποίος όμως, δυστυχώς,  γρήγορα παραιτήθηκε και αποχώρησε γενικότερα απ΄ τα κοινά, διαμαρτυρόμενος -και αυτός- για τον τρόπο λειτουργίας του δημάρχου και της Αρχής του. Οπότε μας τελείωσε άδοξα…

Παλιός γάιδαρος όμως, νέα περπατησιά δεν κάνει, λέει ο σοφός λαός μας. Συνεπώς καθόλου δεν αισιοδοξούμε πως οι αιρετοί μας θα αλλάξουν συμπεριφορά, τώρα στα τελειώματα της θητείας τους. Ας ελπίσουμε λοιπόν πως το τελείωμά τους θα προκύψει τον Μάη οριστικό κι ότι οι αντικαταστάτες τους θα εφαρμόσουν τα αυτονόητα…

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *